[THA] ขาว ดำ เทา

สวัสดีค่ะทุกคน
วันศุกร์ที่ผ่านมามีคนนึงในห้องถามเตยว่า "คนเราเอาอะไรมาตัดสินว่า (สิ่งบางสิ่ง) ถูกหรือผิด" คำถามนี้เป็นคำถามที่กว้างมากๆ เตยไม่รู้นะว่าเขาจริงจังหรือแค่ถามกวนตีนเล่นๆ แต่เตยตั้งใจตอบมากๆ เตยเลยคิดอยู่สักพัก แล้วตอบไปว่า "คงขึ้นอยู่กับวิจารณญาณของคนที่พูดล่ะมั้ง" ดูเป็นคำตอบที่ยังไม่เคลียร์เท่าไหร่ให้กับตัวเขาและตัวเตยเอง เตยติดใจเลยเอาคำถามนี้กลับมาคิดจริงจังที่บ้าน

หากจะเปรียบความถูกเป็นสีขาว และให้ความผิดเป็นสีดำ Ethik (หลักปรัชญา) คงจะตอบว่าทุกสิ่งในโลกนี้ไม่มีสีดำหรือขาว มีเพียงสีเทาเท่านั้น เตยก็คิดแบบนั้นเหมือนกันว่าไม่มีอะไรถูกหรือผิดร้อยเปอร์เซ็นต์หรอก การที่คนเราตัดสินอย่างนู้นอย่างนี้บ่อยๆว่ามันถูกหรือผิดมักจะมาจากหลายปัจจัย: อคติ, ค่านิยม, ประสบการณ์, หลักจริยธรรม (Moral) ฯลฯ รวมๆแล้วก็คือวิจารณาญาณในการตัดสินบางอย่าง ซึ่งปัจจัยเหล่านี้แหละที่ทุกคนมีไม่เหมือนกันสักคนบนโลก มันเลยยากมากที่จะบอกว่า (สิ่งบางสิ่ง)ถูกหรือผิดหนึ่งร้อยเปอร์เซ็นต์ แต่ส่วนใหญ่แล้วในมุมมองเตยน่าจะขึ้นอยู่กับหลักจริยธรรมนะ อย่างเช่น การฆ่าคน ถูกตัดสินว่าผิดหลักธรรมหนึ่งร้อยเปอร์เซ็นต์ แต่โทษประหารก็ยังคงมีอยู่บนโลกนี้ในหลายประเทศ แสดงว่ามันยังมีเหตุผลที่ทำให้คนตัดสินใจว่าการฆ่า(ประหาร)คนมันถูกต้องแล้วอยู่จริงไหม

แต่อีกข้อที่น่าประหลาดใจที่เตยค้นพบ คือ ในใจเราไม่ได้คิดเป็นสีเทาเสียทีเดียว ในความเป็นจริงแล้วเราก็แอบตัดสินทุกอย่างไว้เล็กๆเงียบๆว่า(สิ่งบางสิ่ง)เป็นสีขาวหรือสีดำอยู่แล้ว แค่ว่าเราเปิดใจยอมรับความเห็นอื่นๆที่แตกต่างจากความเห็นของเราเองเฉยๆ บางครั้งในกรณีเตยเอง สมมติว่าเตยมีความรู้สึกรุนแรงมากว่าสิ่งนี้มันผิด แล้วคนอื่นกำลังอธิบายความเห็นว่าทำไมมันจึงจะถูกอยู่ เตยก็รับฟังแบบผ่านหูไปงั้นๆแล้วก็ไม่ได้เปลี่ยนคิดทบทวนจริงจังเลยก็มี ความคิดคนเรามันช่างซับซ้อน

ตอนแลกเปลี่ยนอยู่ที่เยอรมนีเตยได้มีโอกาสได้รู้จักวิชาใหม่ คือวิชาปรัชญา (Ethik) เตยชอบวิชานี้มากๆ เพราะวิชานี้แหละที่เอาความเป็นสีเทาของสิ่งทุกสิ่งบนโลกนี้มาถกมาขบคิด ว่าในความเทามันมีส่วนผสมอะไรอยู่บ้าง การถกเถียงในแต่ละหัวข้อไม่เคยมีบทสรุปที่ชัดเจน ทุกคนก็ไม่ได้ใส่ใจถึงบทสรุปหรือคำตอบสำหรับการเถียงด้วยซ้ำ สิ่งสำคัญคือการเพิ่มมุมมองใหม่ ความคิดใหม่ที่มีต่อสิ่งนั้น เป็นเหมือนวิชาขยายทัศนคติ ช่วงที่เราฟังคนอื่นพูด เราก็จะคิดตาม คิดต่อยอดจากความคิดนั้นเกิดเป็นความใหม่อีกก้อน หรือจะรู้สึกประหลาดใจ ประทับใจในความคิดใหม่ๆที่สมองเราไม่เคยได้รู้จักมาก่อน ถือว่าเป็นประสบการณ์ที่เรียกได้ว่าสำคัญมากสำหรับเตยเลย วิชานี้มันทำให้เตยรู้สึกว่าโลกมันกว้างขึ้น สิ่งที่เราจะค้นหาในโลกนี้ก็มีเพิ่มมากขึ้นเป็นล้านล้านเท่า โลกนี้มันไม่ได้มีแค่รูปธรรมที่เราถ่ายรูปคู่แล้วบอกว่าเราค้นพบโลกมาเยอะ แต่โลกนี้หมายถึงความคิดที่ลอยอยู่ในหัวสมองคนทุกคนบนโลกนี้ที่แตกต่างกันออกไป ข้างนอกนั้นยังมีความคิดใหม่ๆที่เตยยังไม่เคยได้พบได้เจอ โลกนี้มันกว้างจริงๆ

และแล้วเตยก็ยังไม่สามารถตอบคำถามที่ว่า "คนเราเอาอะไรมาตัดสินว่า (สิ่งบางสิ่ง) ถูกหรือผิด" ได้ชัดเจน
เพราะมันเป็นสีเทาไง